Doanh nghiệp đói vốn; NH lách luật, vượt rào để tăng lãi suất

Trần huy động vốn được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) luật hóa là 14%/năm, thế nhưng rất nhều ngân hàng đã đẩy lãi suất lên 18 – 19%. Cuộc đua giữa các ngân hàng không chỉ là cuộc đua tăng lãi suất mà còn là cuộc đua lách quy định trần lãi suất.

Chị Thanh Hương (Quận Cầu Giấy, Hà Nội) trong một cuộc trao đổi với pv Tamnhin.net cho biết, chị đang rất tiếc nuối vì vừa đi gửi tiết kiệm VND với lãi suất 17% thì có ngân hàng gọi điện chào mời với mức lãi suất 19%. Tuy nhiên, trong các loại giấy tờ chị ký với ngân hàng lãi suất vẫn là 14%/năm. Cũng theo lời kể của chị Hương, điều đáng nói là một người bạn của chị cũng vừa gửi tiết kiệm với lãi suất 19% nhưng không hề là khách hàng “thân thiết” như chị.

Lần theo lời kể của chị Hương, nhóm pv Tamnhin.net dạo qua một và ngân hàng thì thấy đúng là có muôn vàn chiêu thức thu hút khách hàng bằng lãi suất cao mà không vi phạm quy định của NHNN.

Trong vai người đến gửi tiền, chúng tôi được một nhân viên ngân hàng nói nhỏ: “Nể các anh là chỗ quen biết nên ngân hàng em có chương trình ưu đãi riêng, vẫn mức lãi suất là 14% nhưng sẽ được quay số trúng thưởng với đúng mức lãi suất sẽ được nhận là 5%. Mặc dù chưa bao giờ có tiền gửi ngân hàng, nhưng thấy cô nhân viên bảo mình là chỗ quen biết, chúng tôi cũng tranh thủ “tỏ ra quen biết” hỏi lại: “Mọi lần quay số có mấy khi trúng được phần thưởng lớn bao giờ đâu, hay là chuyển sang hình thức khác cho chắc ăn? Cô nhân viên khẳng định như đinh đóng cột: “Cứ yên tâm, chắc chắn là trúng thưởng”.

Tuy nhiên, khi khảo sat thêm một vài ngân hàng khác, chúng tôi nhận thấy còn nhiều chỗ không kém gì so với ngân hàng của cô nhân viên kía.

Tại một chi nhánh ngân hàng trên quận Cầu giấy, nhân viên ở đây cho biết chương trình ưu đãi có “một không hai”, khi lãi suất các kỳ hạn ngắn 1 tháng, 3 tháng lên cao gần mức 12 tháng (14%/năm), tăng lãi suất không kỳ hạn từ 2-3%/năm lên 7-8-9% năm. Hay như có quy định lãi suất linh hoạt theo lượng tiền gửi. Lãi suất không kỳ hạn với khoản tiền gửi 1 tỷ đồng trở lên là 8%/năm; từ 400 triệu đến dưới 1 tỷ đồng là 7,8%/năm...

Cũng có ngân hàng ưu đãi hơn với quy định cho phép khách hàng gửi tiền có kỳ hạn 12 tháng với lãi suất quy định 14%/năm, nhưng nếu tút tiền sớm hơn thì vẫn tính lãi suất trên theo thời gian được gửi.

Lãnh đạo một NHTM có trụ sở ở TP Hồ Chí Minh cho rằng, mức trần lãi suất 14% hiện nay không còn phù hợp, vì rất nhiều NHTM bằng nhiều cách đã đẩy mức lãi suất này lên ngưỡng 18% – 19%. Vị lãnh đạo cũng nói thẳng, nếu lãi suất huy đọng 14% thì chẳng có khách hàng nào đến gửi tiền.

Lúc này, các ngân hàng thương mại đang rơi vào tình trạng bị đặt lên bàn đàm phán về lãi suất. Nếu chào mức lãi suất trần huy động 14%, các khách hàng sẽ gợi ý mức lãi suất cao hơn nhiều ở một vài ngân hàng khác.

Trao đổi với Tamnhin.net. Một chuyên gia kinh tế cho biết, việc các ngân hàng lách luật, tăng lãi suất chắc chắn NHNN biết. Thế nhưng, theo vị chuyên gia này, nếu NHNN phá bỏ mức trần 14%/năm rất có thể một cuộc đua lãi suất bùng nổ. Nhất là với những ngân hàng nhỏ thiếu vốn, sẽ lợi dụng đẩy cao lãi suất để tranh thủ vốn.

Vị chuyên gia này cũng nhắc lại thời điểm tháng 11 năm ngoái, ngay sau khi có tuyên bố thả nổi lãi suất, ngay lập tức thị trường lãi suất “nổi loạn”.

Đến thời điểm này, khi chuyện lách luật không còn là mới mẻ và bí mật, thế nhưng NHNN vẫn “án binh bất động” chưa có ngân hàng nào bị “trảm” nhưng tuyên bố gần đây nhất của Thống đốc NHNN vẫn cho thấy sẽ tiếp tục giữ trần lãi suất.

Việc bỏ hay giữ trần lãi suất đang là một quyết định khó của NHNN, nhưng với việc các ngân hàng cứ đua nhau tăng lãi suất huy động rồi đẩy lãi suất cho vay lên cao, sẽ làm họat động cho vay là huy động thiếu minh bạch, gây méo mó thị trường tiền tệ. Thêm vào đó, lãi suất vốn đã cao, nay lại đẩy lên càng làm cho doanh nghiệp khó khăn, sản xuất kém phát triển, gây nguy hại cho nền kinh tế. Lạm phát rồi khủng hoảng sẽ ở mức nào? Vì sao các ngân hàng không hiểu điều đó mà vẫn tham lam tìm lợi nhuận cho mình "kết quả tổng kết trong quý I vừa qua " các chuyên gia kinh tế đã phải thốt lên trong tình hình kinh tế như hiện nay thì chỉ có "buôn tiền lãi nhất"; Còn các doanh nghiệp khác cứ đà lãi xuất kiểu  thiếu minh bạch như thế này thì e rằng Doanh nghiệp cần vốn sẽ nằm  chết lâm sàng rồi tự sát hết thôi. Đã đến lúc cần sự phán xét của pháp luật về sức khỏe và tình hình hoạt động của hệ thống kinh doanh tiền tệ này? Hồi chuông cảnh báo khi  hàng loạt các ngân hàng ở Mỹ, Châu Âu phải đóng cửa trong năm vừa qua và các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này chúng ta cần cảnh tỉnh.

(Tamnhin)